Na twee jaar uitstel als gevolg van de coronapandemie is het dan nu toch zover: Symfonisch Blaasorkest Gaanderen neemt deel aan het concertconcours te Zutphen en wel op zaterdag 11 maart a.s. Een mooie gelegenheid om onze muzikale kwaliteiten door een deskundige jury te laten beoordelen en bovenal een waardevol traject van voorbereiding eraan voorafgaand. In deze nieuwsbrief vertellen we u in het kort hoe zo’n concours werkt, hoe we ons er op voorbereiden en ook hoe het ons in het verleden is gegaan. Wellicht bent u na het lezen ervan zó enthousiast geworden dat u zelf getuige wilt zijn van ons optreden. Dat kan en dat vinden we natuurlijk heel mooi! Verderop leest u er meer over.

Hoe werkt zo’n concertconcours?

Landelijk vinden er dit jaar zeven concertconcoursen plaats. Deze worden georganiseerd door de provinciale muziekbonden. In Zutphen (Gelderland) is dat de Muziekbond Gelderland-Flevoland (MBGF). Voor al deze concoursen is het reglement van de Koninklijke Nederlandse Muziek Organisatie (KNMO) van toepassing. De KNMO is de landelijke muziekkoepel voor de instrumentale amateurmuziek.

De deelnemende orkesten worden ingedeeld naar type, in drie secties: harmonieorkesten (hout/saxofoons/koper/slagwerk), fanfareorkesten (saxofoons/koper/slagwerk) en brassbands (koper/slagwerk). Verder is er een indeling naar niveau, in divisies. Een orkest dat voor het eerst deelneemt doet dat in de Introductie divisie. Als naar gelang het niveau van de gespeelde werken en het behaalde resultaat, wordt het orkest nadien geplaatst in een van de divisies één t/m vijf, waarin het uitkomt bij een volgende concoursdeelname. Van daaruit kan promotie naar een hogere divisie plaatsvinden, na het behalen van een bepaald resultaat, waarbij de Eerste divisie de hoogste is. Om niet automatisch te degraderen naar een lagere divisie, moet een orkest tenminste eens per vijf jaar deelnemen aan een concours. Orkesten die zich voor een concours in 2020 hadden aangemeld, zoals wij, hebben uitstel gekregen vanwege corona.

Normaliter worden twee werken uitgevoerd die door een professionele jury worden beoordeeld. Een orkest kan deze werken selecteren uit het zogenaamde repertorium, dat van toepassing is voor de divisie waarin het orkest speelt. Zodoende voldoet het werk aan de geldende norm qua moeilijkheidsgraad.

De driehoofdige jury beoordeelt de uitvoering van een werk op maar liefst tien aspecten. Dit zijn intonatie, klankvorming, klankbalans, techniek, articulatie, ritmiek, samenspel, dynamiek, nuancering en muzikale uitvoering. Voor elk aspect kan een jurylid maximaal tien punten geven. Totaal dus ten hoogste 100 punten per jurylid en maximaal 300 punten door de hele jury. Het totaal aantal behaalde punten wordt door drie gedeeld en zo ontstaat de eindscore voor een werk. Omdat er twee werken worden uitgevoerd, wordt de gemiddelde eindscore van deze twee berekent en dat levert het concoursresultaat op. Voorbeeld: voor het eerste werk behaalt een orkest 83,0 punten en voor het tweede 88,5 punten, dan is de eindscore 85,75 punten.

De eindscore bepaalt welke prijs een orkest al dan niet krijgt. Dat gaat als volgt. Bij 65 punten of meer geldt een 3e prijs en bij minder dan 70 punten volgt degradatie naar een lagere divisie. Bij 70 punten of meer geldt een 2e prijs, bij 80 punten of meer een 1e prijs, bij 85 punten of meer een 1e prijs met promotie naar de naast hogere divisie en bij 90 punten of meer een 1e prijs met promotie én onderscheiding (lof der jury).

Voorbereiding minstens zo belangrijk én waardevol!

Natuurlijk is het mooi om in de prijzen te vallen en evenzo om de vergelijking tussen orkesten onderling te maken. Doch minstens zo belangrijk en waardevol is het aanlooptraject naar een concours. Want dan worden gedurende een aantal maanden alle muzikale puntjes op de ‘i’ gezet. Dat doen we tijdens de wekelijkse repetities en ook tijdens extra repetities per orkestsectie. Bijvoorbeeld het hout, koper of slagwerk apart of zelfs nóg specifieker, de klarinetsectie of de hoog-hout sectie (fluiten en hobo’s) apart. Ook hebben we een separate studiedag doorlopen op 8 januari jl., waarbij gespecialiseerde professionals voor de diverse secties zijn ‘ingevlogen’. Als orkest ervaren we het als heel waardevol en bovendien plezierig om op die manier aan de details te werken.

Bij een concours is de uitslag, in de zin van het behaalde aantal punten en de toelichting van de jury, maatgevend ‘als momentopname’ voor de kwaliteit van de uitvoering van de gespeelde werken. Het musiceren als zodanig staat dan geheel centraal. Daarnaast vinden wij het als orkest belangrijk om ook breder te kijken, juist in de jaren dat we niet aan een concours deelnemen en ‘gewoon’ concerten verzorgen. Want behalve ‘sec’ de muzikale uitvoering, bepalen aspecten als concertthema, repertoirekeuze en verdere aankleding,
in belangrijke mate het karakter en de sfeer van een concert. En daarmee ook de uiteindelijke belevening door zowel onszelf als het publiek. In die zin zijn de bezoekersaantallen en de waardering door het publiek voor ons (ook) een belangrijke graadmeter.

Een stukje historie…

Onder leiding van de toenmalige dirigent Ben van Wessel promoveerde Symfonisch Blaasorkest Gaanderen, tijdens het concertconcours in Groenlo, van de Ereafdeling naar de Vaandelafdeling, tegenwoordig zou dat van de Tweede naar de Eerste divisie zijn. Sindsdien spelen we onafgebroken in de Eerste divisie en behaalden we maar liefst twaalf keer een eerste prijs, resp. zes keer o.l.v. dirigent Ben van Wessel, twee keer met dirigent Nico Boom en vier keer o.l.v. onze huidige dirigent Joop Boerstoel. In 1983 behaalden we een eerste prijs tijdens het Nationale Topconcours dat plaatsvond in concertgebouw ‘De Vereeniging’ te Nijmegen.

Wat spelen wij ditmaal?

Op 11 maart a.s. voeren we twee grote werken uit, die je beide kunt betitelen als symfonisch gedicht.

Eerst spelen we ‘A Movement for Rosa’ van de Amerikaan Mark Camphouse, dat hij in 1992 schreef, in opdracht van de Florida Bandmasters Association. Het stuk duurt bijna twaalf minuten en eert in muzikale zin de burgerrechtenheldin Rosa Parks. Zij werd in 1955 gearresteerd, omdat ze weigerde haar zitplaats af te staan ​​aan een blanke man in een gescheiden stadsbus in Montgomery, Alabama. Rosa Parks verdiende de titel ‘Mother to a Movement’ voor haar daad van persoonlijke moed, die de burgerrechtenbeweging van de jaren vijftig op gang bracht. Het werk kent drie contrasterende delen, die in elkaar overvloeien. Deel 1 roept Rosa's vroege jaren op, vanaf haar geboorte in 1913 in Tuskegee, Alabama, tot haar huwelijk in 1932 met Raymond Parks in Pine Level, Alabama. Deel 2 portretteert de jaren van haar raciale strijd in Montgomery en de zoektocht naar sociale gelijkheid. Deel 3 toont stille kracht en sereniteit. De laatste maten roepen een onheilspellende herinnering op aan de aanhoudende aanwezigheid van racisme in de moderne Amerikaanse samenleving.

Als tweede werk voeren we ‘Egmont’ uit van de Belgische componist Bert Appermont. Hij schreef het in 2003, in opdracht van muziekvereniging Lamoraal van Egmont. Dit werk duurt bijna achttien minuten en gaat over de tragedie rondom Egmont, voorafgaand aan en tijdens de tachtigjarige oorlog, die voor veel componisten aanleiding is geweest er muzikaal iets mee te doen. Denk o.a. aan Beethoven. In Appermonts werk fungeren vier elementen of taferelen uit het verhaal als belangrijke dramatische pijlers: Egmont's bruiloft (deel 1), Egmont's moeilijke relatie met Filips II (deel 2), zijn onthoofding te Brussel (deel 3) en de opstand van de Nederlanden tegen de Spaanse onderdrukking die hieruit voortvloeide (deel 4).

Hoe ziet het concours op 11 maart er verder uit?

Het concertconcours op 11 maart a.s. vindt plaats in de Buitensociëteit (concertzaal) van theater De Hanzehof, Coehoornsingel 1 te Zutphen. Direct achter het theater is een ruime parkeerplaats. Mocht u belangstelling hebben, dan kunt u naar wens gedurende de gehele dag het concours bijwonen, of slechts voor een gedeelte, waarbij u zelf bepaalt wanneer u komt en gaat. Hieronder leest u per sectie en divisie welke orkesten op welke tijden deelnemen en ook wat zij spelen.

Symfonisch Blaasorkest Gaanderen speelt rond 16.55 uur dus als laatste en bovendien enige orkest in de Eerste divisie.

In de krant…

In de editie van 21 februari jl. van de Achterhoekse Courant is een groot artikel gewijd aan Symfonisch Baasorkest Gaanderen en onder meer de aanstaande concoursdeelname. Mocht u dat willen lezen, klik dan op onderstaande link.

Van Bach tot Coldplay - De Achterhoekse Courant

Tot slot

Bent u benieuwd of wilt u ons ‘aanmoedigen’? Wellicht treffen we u dan in Zutphen als trouwe bezoeker. Dat zou heel mooi zijn!